Od dłuższego już czasu zastanawiamy się, czy (i w jakim stopniu) spada frekwencja w biegach ulicznych. Rzetelna ocena tego zjawiska jest obecnie bardzo trudna ze względu na ciągłe odwoływanie licznych biegów. Wszyscy raczej są już świadomi, że owa frekwencja spada; ale czy jest to trwały trend, czy może spadki wynikają tylko z obecnych zawirowań pandemicznych?

W moim przekonaniu wyjątkową okazją do policzenia biegaczy, a przy okazji i oceny miejsca w którym jesteśmy, stał się 11 listopada - Święto Niepodległości, podczas którego w naszym kraju tradycyjnie organizowanych było i jest wiele biegów. To święto było w każdym z minionych lat dniem odznaczającym się największą weekendową frekwencją. Uznałem więc, że przygotowanie frekwencyjnego zestawienia 2019 kontra 2021 stworzy ciekawe porównanie pozwalające spojrzeć matematycznie na obecną rzeczywistość.

Miasto - frekwencja 2019 / 2021

Na 53 biegi wzięte pod uwagę w zestawieniu, nie odbyło się w 2021 roku dwanaście z nich (nieco ponad 20 procent). Dodatkowo kilka imprez zmieniło formułę na biegi wyłącznie dla dzieci lub organizowane bardzo kameralnie. Najgorzej wygląda sytuacja w kategorii dużych imprez - aż trzy z pięciu największych niepodległościowych imprez 2019 roku w tym sezonie nie odbyło się.

Sumarycznie w 2019 roku w powyżej wymienionych biegach ulicznych wystartowało 58.398 uczestników, a w 2021 zaledwie 12.558. Spadek jest koszmarny i wynosi 80 procent. Dla każdej normalnie finansowanej branży jest to śmierć kliniczna. Oczywiście można powiedzieć, że statystyka byłaby zupełnie inna gdyby odbyły się brakujące biegi w Warszawie, Wrocławiu i Gdyni. Dla mnie jednak jest to argument podobny do stwierdzenia, że gdybym trenował - to pojechałbym na Igrzyska Olimpijskie. Gdyby babcia miała wąsy, to by była dziadkiem. Prawda jest taka, że biegi te nie odbyły się, i nie ma żadnych dowodów na to, że odbędą się za rok (ani że się nie odbędą)

Zróbmy jednak eksperyment i zobaczmy co dzieje się z frekwencją gdy pominiemy pierwsze pięć największych biegów z 2019 roku. Jeżeli zapomnimy o Warszawie, Poznaniu, Gdyni, Krakowie i Wrocławiu - tym razem spadek frekwencji wyniesie 45 procent. Oczywiście brzmi to zupełnie inaczej niż 80 procent ale... czy rzeczywiście lepiej? Faktem bezdyskusyjnym jest, że dwa lata temu w biegach ulicznych z okazji 11 listopada wystartowało o 46 tysięcy osób więcej niż w tym roku. 58 tysięcy przeciwko 12 tysiącom.

Poszukując w internecie wyników biegów niepodległościowych zastałem smutny obraz porzuconych stron internetowych i zapomnianych profili wydarzeń na Facebooku. Także część stron organizatorów (zarówno prywatnych jak i samorządowych) jest zupełnie nieaktualna. Sygnalizowałem to zjawisko już rok temu na fali popularności odwołań imprez, kilka miesięcy po uroczystym rozpoczęciu pandemii. Niestety podejście części organizatorów do komunikacji niewiele się dziś zmieniło.

Z przykrością muszę także stwierdzić, że wielu organizatorów w tym roku nawet nie dodało swoich imprez do jedynego w naszym kraju kalendarza biegów - oczywiście mowa o kalendarzu na MaratonyPolskie.PL Wiele mówi się o konieczności szukania oszczędności przy organizacji biegów, ale akurat dodanie zawodów do naszego kalendarza nic nie kosztuje. Interpretuję ten stan rzeczy jako spadek optymizmu wśród organizatorów: nie dodają imprez do kalendarzy, gdyż w obecnych okolicznościach gospodarczych uczestnicy stają się dla nich coraz bardziej problemem, a nie korzyścią. Takiego np. "Krakowskiego Biegu Niepodległości" do dziś nie znajdziecie w naszym kalendarzu - a że frekwencja spadła z 2400 do 900 uczestników? Mniejszy bieg, mniejszy problem.

O tym, że gdy się tylko chce, można zorganizować duży bieg pokazał w tym tygodniu Poznań oraz Białystok. W przypadku tego drugiego nie przeszkodziła w organizacji nie tylko mityczna pandemia, ale także panujący zaledwie trzydzieści kilometrów na wschód od Białegostoku stan wyjątkowy. A przecież można było napisać, że "ze względu na zagrożenie wojną, bieg nie odbędzie się". Dodam, że obecnie nie ma żadnych ograniczeń dotyczących organizacji biegów do 500 osób, a każdą większą liczbę uczestników można po prostu wystartować falami.

Czas teraz na trudne pytanie: dlaczego tak wiele imprez się nie odbyło? Moim zdaniem odpowiedzią jest jeszcze trudniejsze pytanie: a dlaczego miałyby się odbyć? Skoro przyzwyczailiśmy się, że biegi mogą się nie odbywać, skoro można je przenosić na "za rok" i istnieje na to doskonały argument "bo pandemia", to dlaczego uważamy, że biegi powinny się odbyć zamiast... nie odbyć? Biegi będą zawieszane lub odwoływane w dalszym ciągu wraz z kolejnymi spadkami frekwencji, kiedy jej poziom przestanie spełniać minimalne akceptowalne poziomy.

Spadająca frekwencja nie jest jedyną przyczyną odwoływania biegów. Na ich odwoływanie - a nawet na brak chęci do ich organizacji - wpływają też coraz bardziej absurdalne procedury i uznaniowo interpretowalne przepisy. Taki kraj. Spadająca popularność biegania to także efekt długoterminowy zmian nawyków wynikających z braku promocji zdrowego trybu życia oraz zmian finansowych w społeczeństwie. I choć oficjalnie Polska jest krajem kwitnącym wszystkimi kolorami, to raczej są to coraz częściej zaledwie odcienie szarości a nie kolory tęczy.

Powyższy artykuł nie jest skierowany przeciwko organizatorom biegów. Mam nadzieję, że przedstawione tutaj suche liczby pozwolą spojrzeć realnie na otaczającą nas organizacyjną rzeczywistość. Pozwolą zidentyfikować miejsce, w którym się obecnie znajdujemy w naszym biegowym świecie.

58.000 vs 12.000

27 vs 1

Jakie piękne sukcesy.

Kończę już, bo pandemia. A jak pandemia to wiadomo, można kończyć szybciej. Zresztą - jakbym chciał, to mógłbym nawet nie zaczynać.

Update: zwrócono mi uwagę, że w Warszawie zostały zorganizowane inne biegi niepodległości:

1. Niepodległa Piątka - 131 + 163 + 149 + 135 + 56 + 158 + 23 uczestników (starty falowe)
2. Bieg Ojców Niepodległości - 91 uczestników.
3. Bieg 11 Listopada - 868 (10 km) + 433 (5 km) uczestników
4. Bieg i Marsz Niepodległości - 59 uczestników
5. Bieg Pamięci - został odwołany