Frekwencja spadła, bo pogorszyła się organizacja? Nie. Bo biegacze przestali biegać? Nie. Bo impreza znudziła się uczestnikom? Być może. Odpowiedzią jest profil uczestników. Otóż w swoich najlepszych latach do Rudawy przyjeżdżali zawodnicy z całej Polski, pokonywali po kilkaset kilometrów by tu wystartować. Z Trójmiasta, Torunia, Warszawy, Poznania, Wrocławia itd. W pierwszy weekend czerwca po prostu jechało się do Rudawy i koniec kropka. Coś jak w połowie marca wszyscy startujemy w Poznaniu na Maniackiej! Potem jednak powstały nowe biegi, i obecnie czerwiec jest jednym z najbardziej obfitujących w duże imprezy miesięcy. Że wspomnę tylko o Półmaratonie Słowaka w Grodzisku Wielkopolskim organizowanym tego samego weekendu...

Tego samego weekendu co Rudawa odbywało się tyle biegów:

2012 – 1585 uczestników – 15 biegów tego dnia w Polsce,
2013 – 1420 uczestników – 22 biegi tego dnia w Polsce,
2014 – 1237 uczestników – 30 biegów tego dnia w Polsce,
2015 – 973 uczestników – 49 biegów tego dnia w Polsce.

W ciągu 4 lat konkurencja dla Półmaratonu Jurajskiego wzrosła ponad 3-krotnie. Można byłoby powiedzieć, że dobry bieg zawsze się obroni. Ale czy na pewno? W sytuacji, gdy impreza na fali sukcesu przyciągała biegaczy z dosłownie całej Polski, a teraz otrzymali oni alternatywę 5-krotnie bliższą i tyle samo tańszą? Jednocześnie na start poświęcą tylko kilka godzin zamiast 2 dni podróży? Czy na pewno za każdym razem wybierzesz pyszne ciastko po które musisz jechać 200 km, gdy w sklepiku za rogiem masz zwykłego pączka, i wystarczy tylko wyciągnąć po niego rękę? A co wybierzesz, gdy to ciastko jadłeś przez ostatnie 3 lata, i już się nim najadłeś?

Nie tylko rosnąca konkurencja pojmowana jako liczba biegów jest groźna dla wielu imprez. Nie mniejszym zagrożeniem jest fakt, że biegacze nudzą się trasą i formułą. Ile razy można startować w Warszawie klepiąc rok w rok, czasem kilka razy w roku, Wisłostradę z wycieczką do Powsina? Nawet gdy bardzo lubimy ten maraton, gdy jest on dla nas pewną tradycją wyjazdową, w końcu zastanowimy się - jechać po raz szósty do Warszawy, czy może zobaczyć jak wygląda Lublin lub kameralny maraton w Witunii?

Uprzedzając podsumowanie: liczba biegaczy w Polsce nie spada, i boom na bieganie jest daleki od końca. Zmienia się jednak oferta, zmieniają się nawyki, a biegacze - jak to turyści - nudzą się miejscami, które odwiedzili już kilkukrotnie. Czym większy bieg tym trudniej mu zatrzymać biegaczy, i za każdym razem jeszcze mocniej musi pracować nad ich powrotem - lub za każdym razem od nowa zachęcać do udziału nowych uczestników.

Rozmawiałem z organizatorem Maratonu Opolskiego. Czy martwi się tym, że liczba biegaczy nie wzrasta w Polsce i maratony doznają spadków frekwencji? Nie. Nie martwi się. Dlaczego? Bo większość z nich jeszcze w Opolu nie była, więc znudzeni wielkimi maratonami wcześniej czy później przyjadą do Opola, bo tego miejsca jeszcze nie znają. Przyjadą - z ciekawości!

Podczas konferencji PSB, która miała miejsce w dniach 26-28.11.2015 i na której prezentowałem powyższe zestawienia, przyszła mi do głowy taka myśl: Co skłoniłoby biegacza z Sobótki, małej miejscowości pod Wrocławiem, by jechał na półmaraton do Gdańska, czy jakiś bieg w Katowicach. Sobótka mała, ale w tym roku odbyły się tylko w niej cztery biegi - słynny Półmaraton Ślężański, Bieg na Górę Ślęży, Bieg Pamięci Żołnierzy Niezłomnych i Sobótczańska Dziesiątka. Czego chcieć więcej? W przyszłym roku pojawią się tu dwa kolejne biegi, w tym MARATON! A to wciąż tylko Sobótka, której nijak do oferty dla biegaczy w Trójmieście...

Czas na podsumowanie. Streszczę je w kilku punktach. Nie zawłaszczam sobie prawa do prawdy, jak i nieomylności. Każda statystyka kłamie, w każdym opracowaniu zdarzają się pewne błędy. Ale myślę, że sam trend jest widoczny. Na wspomnianej konferencji PSB Marek Zieliński z DataSport powiedział, że popyt nakręca podaż, i jest to niezaprzeczalne - biegacze chcą startować często i tanio. Skoro tanio, to chętniej blisko, a jak blisko, to niekoniecznie w najlepszych imprezach. Dlatego nie w każdy weekend jeździmy do najlepszego biegu w Polsce, często wystarczy nam nasz swojski, w wiosce obok. Pobiegniemy dyszkę lub piątkę, zjemy kebaba, pościgamy się z kumplami, i za 3 godziny będziemy w domu. Nawet żona lub mąż nie zorientują się, że nas nie było :-)

1. Spadki frekwencji dotyczą w większym stopniu imprez organizowanych od wielu lat, „ogólnopolskich”

2. Najbardziej na spadki frekwencji narażone są duże biegi w których większość biegaczy już startowała „na zaliczenie lokalizacji”

3. Najbezpieczniejsze są biegi „okolicznościowe” i o określonej, zidentyfikowanej formule np. Bieg Nocny, Katorżnik, Bieg Niepodległości, Sylwestrowy,

4. Trudniej jest pozyskać biegaczy z odległych lokalizacji w Polsce,

5. W każdy weekend w promieniu 50-100 km od miejsca zamieszkania biegacz ma alternatywy wyboru, często w tym samym mieście,

6. Seryjni biegacze wybierają na co dzień biegi lokalne, „szybkie”, nie wymagające dojazdów,

7. Nie widać wyraźnej korelacji spadku frekwencji ze spadkiem jakości biegu.

Rozmawiałem także z producentem medali. Sebastian Kosobudzki z firmy Wikoss-Sport potwierdził mi, że liczba produkowanych medali cały czas rośnie. Po kilkadziesiąt procent rok do roku. Więc albo biegacze coraz częściej startują, albo ich wciąż przybywa. Takie niezależne potwierdzenie oparte na innym źródle niż nasz kalendarz :-)