Dziesięciobój ze względu na wybitnie pracochłonną specyfikę treningu ucierpiał najbardziej spośród wszystkich konkurencji lekkoatletycznych. W przypadku zawodnika uprawiającego tą konkurencję nie ma mowy o zajęciach dodatkowych w postaci pracy zarobkowej. Wyłącznie absolutne poświęcenie się dla sportu może przynieść końcowy sukces. Lekkoatletyka w naszym kraju jest niestety słabym nośnikiem reklamowym. Znalezienie indywidualnego sponsora dla „raczkującego” dziesięcioboisty jeszcze bez sukcesów jest misją skazaną na porażkę.

A jak stabilizacja bytowa wyglądała w czasach gospodarki planowej? Aż 58% czołowych zawodników ostatniego 20-lecia PRL-u należało do Wojskowych i Górniczych Klubów Sportowych, których pomoc w sportowym rozwoju była nieoceniona. Wielu świetnych zawodników swój sportowy geniusz odkrywało dopiero w wojsku.

Obecnie obserwujemy sukcesywne obniżanie się wieku stanowiącego start „dorosłych” karier. Zawodnik 19-20 letni jest już starym, nieperspektywicznym materiałem. Kluby w znakomitej większości zainteresowane są nastoletnią młodzieżą. Nie od dziś wiadomo, że potężna eksploatacja organizmu w młodym wieku nie wróży sukcesów w przyszłości... Znacznemu skróceniu uległ czas trwania zawodniczych życiorysów. W latach 90-tych średnia ilość sezonów startowych uległa uszczuplenie aż o 54% w stosunku do poprzedzającej dekady! Kwestią sporną jest zarzut dotyczący braku cierpliwości sportowców stanowiących dziś trzon tej trudnej konkurencji. 2-3 sezonowa stagnacja rezultatów nie oznacza kresu możliwości organizmu.

Pytanie – czy zawodnik zawiesza czynne uprawianie sportu zniechęcony niezadowalającą stabilizacją wyników (przy założeniu, że sytuacja życiowa pozwala mu zajmować się wyłącznie treningiem), czy po prostu nie widzi materialnych perspektyw na potencjalny rozwój. Koniec przygody ze sportem następuje obecnie tuż przed osiągnięciem maksymalnych możliwości. Żywot dzisiejszego dziesięcioboisty jest o blisko 5 lat krótszy niż jego kolegi z lat 70tych i 80tych ubiegłego wieku.

Przypisywanie autorstwa regresu wyłącznie zmianie systemu jest dużym uproszczeniem. Wystarczy spojrzeć na krzywą poziomu rezultatów na świecie w omawianych dekadach. Średnie 25ego wyniku tabel światowych w każdym z omawianych dziesięcioleci przedstawiają się następująco:

25ty wynik jest dość reprezentatywny. Rezultaty uzyskane przez liderów nie dają wiarygodnych odpowiedzi. Wraz z upływem czasu pojawiają się nowe, wybitne jednostki, które poza własnymi możliwościami korzystają z coraz lepszych technologii. Windowanie przez nich rekordów świata na wyższy poziom zaciemnia ogólny obraz danej konkurencji, której pozostali przedstawiciele nie zawsze idą w parze z liderem.

Cóż zatem zbliża poziom aktualnej czołówki światowej do czasów, w których triumfy święcili Jenner czy Awiłow? Dzisiejsze konsumpcyjne społeczeństwo jest przede wszystkim niezwykle leniwe. Chłoniemy każdą nowinkę, której zadaniem jest uproszczenie codzienności. Rozwój rozmaitych dziedzin życia obejmuje również sport. Jak grzyby po deszczu wyrastają wciąż nowe coraz bardziej „kosmiczne” dyscypliny. Paradoksalnie rozwój ten wynika również z lenistwa. Znacznie łatwiej jest stworzyć nową dyscyplinę sportu niż poprawiać rekordy w już istniejącej.

Ogromną winę w upadku atrakcyjności całej naszej dyscypliny ponoszą media, które będąc tak gigantyczną siłą nie potrafią stworzyć widowiska! Zawodnik potrzebuje blasku, a tego dziesięciobój nie daje. Paradoks polega na tym, że konkurencja która wymaga największego wkładu pracy ma najmniejszą oglądalność i nie cieszy się popularnością wśród kibiców. Absolutny brak pomysłu w realizacji przekazu zmagań dziesięcioboistów jest powielany od zamierzchłych czasów rozpowszechnienia telewizji. Transmisje pokazują wyłącznie końcówkę rywalizacji, niezwykle z resztą wzruszającą, którą można by oprawić w niesamowite show, bazujące na emocjach widza.

Być może dziesięciobój jako świetny wykładnik ogólnej sprawności i motorycznej wszechstronności będzie stanowił po latach studium do badań nad niewłaściwą drogą ewolucji, którą kroczy globalne społeczeństwo. Dzisiejszy człowiek faszerowany modyfikowaną żywnością i spędzający znaczną część swojego życia w bezruchu jest sam dla siebie taśmą produkcyjną nowego gatunku.